Wijziging werkwijze COKZ toezicht Salmonella

Datum 25-11-2021

Wijziging werkwijze COKZ toezicht Salmonella-verdachte en -besmette stal(len)

De werkwijze en het toezicht Nationaal Controle Programma Salmonella (NCPS) wijzigt per direct in Nederland. De aanleiding voor het doorvoeren van wijzigingen in het NCPS is de audit die in 2021 is uitgevoerd door het ‘department for Health and Food Audits and Analysis (HFAA)’ in opdracht van de Europese Commissie. Tijdens de audit zijn de volgende 2 aanbevelingen gedaan omdat het Nederlandse beleid niet geheel EU-conform was:

1. De eieren van legkoppels, waarbij Salmonella (Salmonella spp.) is gedetecteerd, maar de uitslag van de serotypering nog niet bekend is, mogen niet verhandeld worden als tafelei (Klasse A eieren).
2. Als begindatum van de verdenking (Salmonella spp.) of besmetting (Salmonella Enteritidis (S.E.), Salmonella Typhimurium (S.T.) en monofasische Salmonella Typhimurium (mS.T.)) dient de datum van monstername aangehouden te worden en niet de datum van de uitslag.

Dit betekent voor u:

Salmonella verdachte stal of ‘verdachte overige stal’*

Legeindpluimveebedrijf:

• U blokkeert de eieren uit de stal totdat de definitieve uitslag bekend is.
• U informeert uw afnemers over de verdacht status.
• U mag eieren uit verdachte stallen rechtsstreek naar de ei verwerkende industrie leveren, mits ze zijn voorzien van de juiste aanduiding, namelijk een B of een punt al dan niet in combinatie met een producentencode.
• Indien deze eieren reeds gestempeld zijn met de producentencode dan dienen de eieren aantoonbaar met de juiste documentatie afgezet te worden naar de ei verwerkende industrie.

Pakstation/verzamelaar:

• U blokkeert de eieren uit de verdachte stal totdat de uitslag bekend is.
• U informeert uw afnemers over deze status, indien deze eieren voor de verdacht status zijn uitgeleverd.
• Indien de eieren uit verdachte stallen reeds geprint zijn met de producentencode, mogen deze rechtsstreek naar de ei verwerkende industrie indien ze aantoonbaar voorzien zijn van de juiste documentatie (via palletkaart en vrachtbon).

Salmonella besmette stal(len)

Legeindpluimveebedrijf:
De eieren uit de besmette stal(len) mogen niet worden verkocht als tafelei, dit geldt zowel voor verkoop aan pakstations als voor huisverkoop.

• U levert de eieren uit besmette stallen rechtstreeks naar de ei verwerkende industrie voorzien van de juiste documentatie en aanduiding, namelijk een B of een punt al dan niet in combinatie met een producentencode.
• U informeert alle afnemers; pakstation(s), verzamelaars en ei verwerkende industrie, over de besmetting.
• U doet een GFL-melding** bij de NVWA, ongeacht of de eieren naar de ei verwerkende industrie zijn gegaan.
• Indien deze eieren reeds gestempeld zijn met de producentencode dan dienen de eieren aantoonbaar met de juiste documentatie afgezet te worden naar de ei verwerkende industrie.

Pakstation/verzamelaar:

• U haalt eventuele eieren uit besmette stallen, die zijn uitgeleverd als tafelei van de markt tot op winkelniveau.
• U informeert alle afnemers, pakstation(s), verzamelaars en ei verwerkende industrie, over de besmetting.
• U doet een GFL-melding** bij de NVWA, ongeacht of de eieren naar de ei verwerkende industrie zijn gegaan of gaan.

Ei verwerkende industrie:

• U doet van de aangeleverde eieren geproduceerd tussen de monsternamedatum en de besmetverklaring een GFL-melding** naar de NVWA.

*Als uw legpluimvee besmet is en u meerdere stallen op uw bedrijf heeft, dan onderzoekt de NVWA alle overige stallen op de aanwezigheid van een salmonellabesmetting. Tijdens dit onderzoek dient u de stallen met kippen ouder dan 57 weken te blokkeren. Deze stallen noemen we ‘overige verdachte stallen’.
**Een GFL-melding is een melding in het kader van artikel 19 van VO(EG) 178/2002 en is aanvullend op de registratie die het laboratorium doet in KIPnet. Zie ook de uitleg hieronder.

Wijzigingen voor de legsector en de daarop volgende schakels pakstation / verzamelaars en de ei verwerkende industrie

In het kader van bestrijdingsplichtige varianten van zoönotische salmonella bij pluimvee is er een meldplicht van de pluimveehouder bij de NVWA. Bij legkoppels zijn S.E. en (m)S.T. de bestrijdingsplichtige varianten van zoönotische salmonella.
Wanneer is een koppel verdacht en dient er een melding plaats te vinden?
Een koppel leghennen is verdacht als er Salmonella spp. wordt gedetecteerd. De uitslag van de serotypering moet dan nog bekend worden. U bent verplicht om deze Salmonella spp. uitslag zo spoedig mogelijk te melden bij de NVWA. Registratie door uw laboratorium in KIPnet volstaat als melding. Zorg dat u afspreekt met uw laboratorium dat deze uitslagen zo spoedig mogelijk in KIPnet worden ingelezen.
Alle eieren die geproduceerd zijn op en na datum van monstername, ongeacht of de eieren op het pakstation of bij de verzamelaar staan, mogen niet worden afgezet als tafelei (Klasse A eieren). Deze dienen geblokkeerd te worden of rechtstreeks naar de ei verwerkende industrie afgezet te worden in afwachting van de uitslag van de serotypering.

Wanneer de serotypering bekend is en als er S.E. of (m)S.T. wordt aangetoond dan wordt het koppel leghennen besmet verklaard door de NVWA. Eieren van een besmet koppel dienen rechtstreeks vanaf het legbedrijf naar de ei verwerkende industrie vervoerd te worden. De reeds geproduceerde eieren vanaf de datum van monstername mogen definitief niet als tafelei afgezet worden. De eieren uit een besmet verklaarde stal voldoen niet aan de voedselveiligheidsvoorschriften. Daardoor gelden er verplichtingen vanuit de Generaal Food Law (GFL) of Algemene Levensmiddelen Verordeningen (ALV). Dit is o.a. het informeren van de afnemers. Ook moet de pluimveehouder, via een GFL melding (zie onderstaande link) bij de NVWA, een melding doen van de besmetting. Daarbij moet o.a. ook informatie over de al afgezette eieren worden aangeleverd. Alle schakels in de keten dienen een GFL melding te doen als zij eieren uit besmette stallen ontvangen of afleveren. Dit betekent dat er veranderingen in de werkwijzen zijn voor de pluimveehouder, het pakstation/ de verzamelaar en de ei verwerkende industrie. Deze zijn hierboven op een rijtje gezet.

Achtergrond informatie

Om de voedselveiligheid te waarborgen is het van belang dat pluimveehouders en de daarop volgende schakels in de keten de juiste maatregelen nemen op het gebied van Salmonella. Dit gebeurt door monitoring, beheersing en bestrijding.
In de Europese wetgeving is dit vastgelegd in Verordeningen en elke lidstaat moet een Nationaal Controle Programma Salmonella (NCPS) hebben. Het NCPS staat voor de landelijke aanpak van Salmonella in de pluimveesector. Daarnaast heeft de Europese Unie (EU) iedere lidstaat een doelstelling voor het maximaal percentage besmette koppels opgelegd. Voor leghennen geldt een doelstelling van 2%, voor Salmonella Enteritidis (S.E.) en Salmonella Typhimurium, inclusief monofasische variant (mS.T.).

Meer informatie

► https://www.nvwa.nl/onderwerpen/melden-onveilige-levensmiddelen