De zuivel sector

Onttrekken van lactoferrine aan melk

De vraag naar lactoferrine in de markt is groot. Hierdoor kijken steeds meer bedrijven naar de mogelijkheden om lactoferrine aan de melk te onttrekken alvorens deze melk verder te verwerken tot (zuivel)producten. De vraag onder welke voorwaarden dit is toegestaan, is afgestemd met het Ministerie van LVVN, het Ministerie van VWS en de NVWA.

 

Per product bekijken

Er is geen eenduidig antwoord op de vraag of melk zonder lactoferrine (of een ander bestanddeel) mag worden gebruikt voor de productie van zuivelproducten. Per zuivelproduct of ander levensmiddel moet worden uitgezocht of er een wettelijke definitie bestaat voor het product, en of het op basis van die wettelijke definitie mogelijk is om melkbestanddelen aan de grondstof melk te onttrekken. Omdat zuivelproducten/sommige levensmiddelen nog deels nationaal zijn geregeld, zal dit ook nog per land moeten worden uitgezocht.

Een aantal voorbeelden in de Nederlandse wetgeving:

  • Kaas: Het is op basis van artikel 9, lid 1a van het Warenwetbesluit Zuivel mogelijk om bestanddelen aan melk te onttrekken voor de productie van kaas, zolang de verhouding wei-eiwit/caseïne niet hoger is dan bij koemelk.
  • Room: op basis van artikel 16 van het Warenwetbesluit Zuivel mogen aan de melk bestemd voor productie van room geen melkbestanddelen worden onttrokken.
  • Consumptiemelk: Ditzelfde geldt voor consumptiemelk op basis van bijlage  VII, deel IV van Verordening 1308/2013 zijn slechts enkele wijzigingen toegestaan aan melk (deel III) die wordt verkocht als consumptiemelk. Melk zonder lactoferrine (of andere melkbestanddelen) mag dan ook niet worden verkocht als consumptiemelk.
  • Melk als grondstof voor producten op basis van melk: In Artikel 1 lid k van het Warenwetbesluit Zuivel staat dat natuurlijke melkbestanddelen mogen worden onttrokken of toegevoegd aan melk voor producten op basis van melk. Melk zonder lactoferrine en/of lactoperoxidase mag dus worden gebruikt voor producten op basis van melk.

Onttrekken van melkbestanddelen vermelden in lijst ingrediënten

Wanneer het op basis van de definitie van een gewenst eindproduct is toegestaan melkbestanddelen aan de melk te onttrekken, dient op grond van bijlage VII, deel III van Verordening 1308/2013 in de lijst van ingrediënten te worden aangegeven dat deze natuurlijke melkbestanddelen zijn onttrokken aan de melk (artikel 1b). Dit voorschrift maakt geen onderscheid in functionaliteit of kwantiteit van de onttrokken stoffen, dus onttrekking moet altijd worden vermeld.

  • 1(a)   Benaming ‘melk’
    – het product dat normaal door de melkklieren wordt afgescheiden zonder dat daaraan stoffen worden toegevoegd of onttrokken
    – melk die een behandeling heeft ondergaan waardoor de samenstelling niet wordt gewijzigd
  • 2(b)  Benaming ‘melk’ + extra woorden
    – de benaming ‘melk’ mag worden gebruikt, als de melk bepaalde wijzigingen in de samenstelling heeft ondergaan
    – deze wijzigingen moeten beperkt blijven tot het toevoegen of onttrekken van natuurlijke bestanddelen aan de melk
    – deze wijzigingen moeten beschreven worden bij de benaming ‘melk’

Wijze van vermelden

Voor de vraag hoe de wijzigingen in de samenstelling die de melk heeft ondergaan (mits deze wijzigingen beperkt blijven tot het onttrekken van natuurlijke melkbestanddelen) moet worden vermeld, hebben we te maken met Verordening 1169/2011, specifiek de artikelen 17 en 18. Deze vraag is specifiek afgestemd met het Ministerie van VWS. Die geeft aan dat het vermelden van ‘melk met gereduceerd eiwit’ onvoldoende duidelijk is voor een consument. Wat wel kan: ‘melk met gereduceerd eiwit (lactoferrine)’, waarbij tussen de haakjes mogelijk ook andere eiwitten worden genoemd die onttrokken zijn. Voor de gemiddelde consument is het dan duidelijk dat aan de melk eiwitten zijn onttrokken, voor de meer geïnformeerde consument is het dan duidelijk om welk eiwit het gaat.

Conclusie

Per levensmiddel zal moeten worden uitgezocht of melk zonder lactoferrine (of een ander melkbestanddeel) mag worden gebruikt. Als dit gebruik is toegestaan dan zal op grond van bijlage VII, deel III van Verordening 1308/2013 in de lijst van ingrediënten moeten worden aangegeven dat deze natuurlijke melkbestanddelen aan de melk zijn onttrokken.

Veel gestelde vragen